Perkusja to instrument, który wymaga od muzyka koordynacji, precyzji i szybkości. Dlatego wybór pierwszej perkusji dla początkujących jest bardzo ważny. Sprawdź, na co zwrócić uwagę, wybierając zestaw na początek. Jak znaleźć instrument dobrej jakości? Czym się kierować szukając perkusji dla dziecka? 

Z czego składa się podstawowy zestaw perkusyjny

Zestaw perkusyjny składa się z zestawu instrumentów, w których skład wchodzą przede wszystkim bębny:

Werbel

To jeden z najważniejszych bębnów w zestawie perkusyjnym. Jest to bęben o stosunkowo małej głębokości, z dwoma naciągami. Na jego dolnym naciągu znajdują się struny. To one swoimi wibracjami generują charakterystyczny dźwięk. Dzięki maszynce, która znajduje się na boku werbla, można struny naciągać lub luzować, dzięki czemu możemy uzyskać różne dźwięki. Werbel jest najczęściej wykorzystywany do podtrzymywania tempa, nadawania rytmu oraz wstawek solowych.

Na początku nauki jest to podstawowy bęben, na którym się uczymy i wykonujemy wszystkie ćwiczenia.

Bęben basowy 

Nazywany również kick drum lub centralą, to jeden z najważniejszych bębnów w zestawie perkusyjnym. Odpowiedzialny jest za podtrzymywanie niskiego, rytmicznego taktu. Bęben basowy składa się z dużego korpusu, w kształcie cylindra, zwykle o średnicy od 18 do 24 cali oraz głębokości od 14 do 20 cali. Korpus bębna jest wykonany z drewna lub materiałów syntetycznych, a w środku znajduje się naciągnięta skóra lub membrana, która generuje charakterystyczny dźwięk basowy.

Bęben basowy jest zwykle ustawiany na podłodze, a do jego uderzania służy pedał basowy — stopa. Jest on połączony z mechanizmem wewnętrznym korpusu bębna, który umożliwia perkusiście generowanie dźwięku poprzez naciśnięcie pedału nogą. Bęben basowy jest kluczowym elementem podczas gry w wielu gatunkach muzycznych, takich jak rock, metal, jazz czy funk, ponieważ zapewnia stały rytm i tempo całej kompozycji.

Stopa bębna basowego składa się z pedału i wymiennego młotka, który można dopasować do swoich potrzeb i stylu muzyki, jaką chcemy grać.

Tom

To jeden z bębnów w zestawie perkusyjnym, który generuje dźwięk o wyraźnym, melodyjnym charakterze. W zestawie możemy znaleźć jeden lub kilka małych bębnów o różnych rozmiarach, które są umieszczone jeden obok drugiego. Odpowiednio nastrojony może wydawać charakterystyczny dźwięk tonalny. Dzięki temu tomy są często wykorzystywane do tworzenia melodii i motywów muzycznych.

Floor tom 

To jeden z bębnów w zestawie perkusyjnym, charakteryzujący się dużą głębokością oraz szerokim korpusem. Jest to bęben, który jest ustawiony na podłodze, bezpośrednio na trzech nóżkach lub mocowany na statywie. Floor tom zazwyczaj jest większy niż zwykły tom i generuje bardziej basowy i głęboki dźwięk, co czyni go ważnym elementem perkusyjnego podkładu rytmicznego. 

Oprócz bębnów, w skład zestawu perkusyjnego wchodzą talerze perkusyjne. Są to: 

Hi-hat

Jest to para talerzy perkusyjnych, które są ustawione na specjalnym stojaku i połączonych mechanizmem sprężynowym, który umożliwia graczowi kontrolowanie ich ruchu.  Dźwięk generowany jest poprzez zamykanie i otwieranie tych talerzy przy użyciu pedału nożnego. 

Hi-hat jest jednym z najważniejszych elementów zestawu perkusyjnego, ponieważ zapewnia podstawowy rytmiczny puls utworu. Dźwięk generowany przez hi-hat może mieć różny charakter, w zależności od siły nacisku na pedał nożny oraz stopnia zamykania i otwierania talerzy. Hi-hat jest często wykorzystywany do tworzenia tzw. „beatów” perkusyjnych, czyli sekwencji rytmicznych, które stanowią podstawę utworu muzycznego.

Crash 

To talerz perkusyjny o dużym rozmiarze i charakterystycznym, głośnym brzmieniu. Talerz crash najczęściej jest używany do akcentowania momentów kulminacyjnych w utworach, takich jak zwroty, refreny, solówki czy finały. Dźwięk generowany przez crash jest intensywny, przerywany i trwa zwykle przez kilka sekund.

Talerze crash są wykonane z różnych materiałów, w tym z brązu, miedzi, stali nierdzewnej, a także z mieszanek różnych stopów. Istnieją również różne typy crashy, np. thin, medium, heavy, extra heavy, każdy z nich charakteryzuje się innym brzmieniem. Thin crash ma bardziej „delikatne” brzmienie, które szybko przemija, natomiast heavy crash jest bardziej „agresywny” i ma dłuższe brzmienie.

Ride

Jest to największy z talerzy perkusyjnych, zwykle o gładkiej powierzchni i intensywnym, ale bardziej stonowanym brzmieniu niż w przypadku talerza crash. Ride zazwyczaj jest umieszczony po prawej stronie perkusisty, na specjalnym stojaku, i jest grany pałeczkami lub szczotkami perkusyjnymi.

Talerz ride często jest wykorzystywany do podtrzymywania tempa i zapewnienia stabilnego rytmu w utworach. Wiele utworów, zwłaszcza w muzyce jazzowej, opiera się na złożonych wzorach rytmicznych, które wykonywane są na talerzu ride. Brzmienie ride’a może być bardzo różnorodne, w zależności od jego grubości, stopnia tłumienia i użytej techniki gry.

Do gry na perkusji potrzebować będziemy również:

Stołek 

Siedzisko, na którym siada perkusista, musi być stabilne i wygodne. Obrotowy stołek perkusyjny zapobiega nadwyrężeniu kręgosłupa w czasie gry.

Dobry stołek ma możliwość regulacji wysokości. Siedząc na nim, perkusista powinien mieć kolana troszkę niżej niż siedzisko, by umożliwić swobodną grę nogami.

Harware 

To ogólny termin odnoszący się do metalowych części zestawu perkusyjnego, takich jak statywy, stopy, obejmy, uchwyty i inne elementy montażowe. Hardware stanowi niezbędne elementy zestawu perkusyjnego, ponieważ umożliwia on stabilne zamocowanie bębnów, talerzy i innych akcesoriów perkusyjnych.

W skład hardware’u wchodzą m.in. stojaki pod hi-hat, stojaki pod talerze crash i ride, stojaki pod tom-tomy i floor tom, stojak pod werbel, stopy do bębnów basowych, a także różne typy uchwytów i obejm, które umożliwiają zamocowanie talerzy i innych akcesoriów do statywów.

Hardware występuje w różnych rozmiarach, kształtach i konfiguracjach, a ich wybór zależy od preferencji i potrzeb danego perkusisty oraz od konkretnego rodzaju zestawu perkusyjnego. Współczesny hardware jest zwykle wykonany z metalu, takiego jak stal nierdzewna, aluminium czy stop metali, co zapewnia trwałość i wytrzymałość elementów.

Do części, z jakich składa się zestaw perkusyjny, możemy też zaliczyć „części wymienne”, czyli elementy, które wpływają na dźwięk perkusji, ale łatwo możemy je wymienić. Są to:

Naciągi

To element zestawu perkusyjnego, który odpowiada za wytworzenie dźwięku bębna. W zależności od napięcia naciąg wpływa na brzmienie bębna. Możemy regulować brzmienie, czyli stroić bębny za pomocą śruby i specjalnego kluczyka.

Istnieją różne rodzaje naciągów, w zależności od rodzaju bębna i preferencji perkusisty. 

Ważne jest, aby regularnie sprawdzać i regulować naciąg na bębnach, ponieważ jego niewłaściwe napięcie może negatywnie wpłynąć na brzmienie bębna i trwałość naciągu.

Ten element zestawu w czasie użytkowania zużywa się, co prowadzi do jego przetarcia i pękania. 

Pałki perkusyjne

To narzędzia, które służą do uderzania w bębny perkusyjne oraz talerze perkusyjne, aby wytworzyć dźwięk. Są to zwykle proste, walcowate kije wykonane z drewna, plastiku, gumy lub metalu, o określonej długości i grubości.

Pałki perkusyjne są niezbędne dla każdego perkusisty, ponieważ umożliwiają precyzyjne kontrolowanie siły i dynamiki uderzeń w bębny i talerze, co wpływa na brzmienie i ekspresję muzyki.

W zależności od preferencji perkusisty i rodzaju muzyki, jaką gra, istnieją różne rodzaje pałek perkusyjnych. Niektóre z nich są grubsze i cięższe, co umożliwia uzyskanie mocniejszych i głębszych dźwięków, podczas gdy inne są cieńsze i lżejsze, co umożliwia precyzyjne uderzenia i bardziej subtelne brzmienie. Więcej o pałkach perkusyjnych i o tym, jakie wybrać napisałem w e-booku.

To od naszych preferencji i potrzeb zależy, z jakich konfiguracji bębnów i talerzy w zestawie będzie składał się nasz zestaw. Na początek jednak zalecam minimalizm. Warto skupić się na nauce techniki, by w przyszłości móc skupić się na grze na bardziej rozbudowanym zestawie perkusyjnym. 

Perkusja akustyczna czy elektroniczna? Jaką wybrać pierwszą perkusję?

Istnieją dwie główne kategorie perkusji: akustyczne i elektroniczne. Oba typy mają swoje wady i zalety, dlatego warto je poznać przed podjęciem decyzji.

Perkusja akustyczna dla każdego?

Perkusje akustyczne to klasyczne bębny, które charakteryzują się naturalnym brzmieniem i pięknym wyglądem. Są one często wykorzystywane w koncertach i nagraniach muzycznych.

Perkusje akustyczne są dostępne w różnych rozmiarach i stylach, dzięki czemu można je dopasować do indywidualnych potrzeb.

Jednym z najważniejszych elementów perkusji akustycznej jest tłumik. To właśnie dzięki niemu możemy kontrolować głośność i jakość dźwięku.

Perkusje akustyczne mają jednak kilka wad. Przede wszystkim zajmują dużo miejsca, co może być problematyczne w małych pomieszczeniach. Są również dość głośne, co może przeszkadzać sąsiadom lub członkom rodziny.

Perkusja elektroniczna dla początkującego muzyka – czy warto?

Jeśli nie mamy wystarczającej przestrzeni lub chcemy uniknąć problemów z hałasem, warto rozważyć zakup perkusji elektronicznej. 

Ten typ perkusji charakteryzuje się tym, że dźwięki wydawane są elektronicznie, dzięki czemu można kontrolować głośność i jakość dźwięku. Perkusje elektroniczne są również mniejsze i łatwiejsze w przechowywaniu. Dodatkowo wiele modeli ma wbudowane funkcje nagrywania i edycji, co ułatwia proces nauki. 

Wybierając perkusję elektroniczną mamy do wyboru takie, które zamiast tradycyjnych naciągów mają siatki lub specjalne pady. 

Należy jednak pamiętać, że perkusje elektroniczne nie są w stanie zastąpić naturalnego brzmienia perkusji akustycznej i niektórzy muzycy uważają, że brzmienie jest mniej naturalne i mniej ekspresyjne.

Jaką perkusję wybrać na początek dla dziecka?

Kiedy wybieramy pierwszą perkusję dla dziecka, ważne jest, aby wybrać odpowiednie rozmiary bębnów. Zapewni to wygodną grę i umożliwi swobodne dosięgnięcie przez pociechę każdego elementu zestawu.

Dla dzieci w wieku 4-8 lat, najlepsze będą bębny o średnicy 12-14 cali, natomiast dla dzieci w wieku 9-12 lat, lepsze będą bębny o średnicy 16 cali. Istnieją również specjalne zestawy perkusyjne dla dzieci, które zawierają mniejsze bębny i są dostosowane do ich potrzeb.

Na co jeszcze zwrócić uwagę, wybierając pomiędzy zestawami bębnów? 

Budżet

Wybierając perkusję dla siebie lub dziecka, warto pamiętać o tym, że jest to drogi instrument. Dlatego zrozumiałe jest to, że budżet jest ważnym czynnikiem wpływającym na nasz wybór. 

Perkusje akustyczne są zazwyczaj droższe niż perkusje elektroniczne, ale wśród akustyków znajdziemy również tańsze modele, które są idealne dla początkujących. 

Spotykam wielu początkujących perkusistów, którzy chcą rozpocząć naukę gry na instrumencie perkusyjnym od zakupu bardzo rozbudowanych zestawów perkusyjnych. Promuję zupełnie inne podejście do rozpoczęcia nauki gry na bębnach.

Jestem zwolennikiem zakupu padów do ćwiczeń, zamiast inwestowania w zestaw. Później polecam zakup niedrogiego zestawu dla początkujących. Gdy znudzi nam się hobby, to nie będziemy żałować inwestycji, a wymienić zestaw na lepszy można w każdej chwili.

Jakość

Równie ważnym czynnikiem, jakim powinniśmy się kierować, jest jakość wykonania, a mając w pamięci poprzedni punkt, raczej stosunek ceny do jakości.  Ważne jest, aby wybrać w miarę możliwości perkusję wykonaną z dobrych materiałów, która będzie trwała i niezawodna.

Marka

W czasie wyboru pierwszej perkusji warto pamiętać, jest marka. To ostatni czynnik, na który chciałbym zwrócić uwagę. Niektóre marki są znane z produkcji wysokiej jakości perkusji, dlatego warto zwrócić uwagę na to, co oferują. 

Mam tu na myśli między innymi firmy takie jak Pearl, Tama czy Mapex. Każdy, kto chce grać na bębnach, choć raz usłyszał którąś z tych nazw. Jest to spowodowane popularnością i zaufaniem, jakim darzą te marki zawodowi muzycy. 

Osoby początkujące, które mogą sobie pozwolić na zakup takiego zestawu, który wyprodukowany jest przez renomowane firmy z tradycjami, nie mają się nad czym zastanawiać. Firmy takie stawiają na jakość i proponują swoim klientom różnorodne zestawienia całego zestawu. 

Jak wybrać perkusję dla początkujących?

Ważnym aspektem nauki gry na perkusji jest również technika gry. Dobry nauczyciel perkusji pomoże w doborze odpowiedniego instrumentu i nauczy podstawowych technik. 

Wybór pierwszej perkusji dla początkujących jest ważnym krokiem w drodze do nauki gry na tym instrumencie. Perkusje akustyczne i elektroniczne mają swoje wady i zalety, dlatego warto zastanowić się, które z nich będzie dla nas najlepsze. Ważne jest również wybranie bębnów o odpowiednich rozmiarach oraz zwrócenie uwagi na budżet, jakość wykonania i markę. Z pomocą dobrego nauczyciela perkusji i materiałów edukacyjnych można szybko rozpocząć naukę gry na perkusji i cieszyć się muzyką.